Bà Rabyia Kadeer là ai?
Nguyễn An, Biên tập viên RFA
2009-07-09
Chính quyền Trung Quốc cho rằng người chủ mưu các vụ rối loạn tại Tân Cương là bà Rabyia Kadeer, một lãnh tụ của người Hồi Hột hiện đang sống tại Hoa Kỳ.
Bà Rabyia Kadeer hôm được TQ trả tự do sau 5 năm giam giữ. Gia đình ban bè mừng rỡ đón bà
Trước tình hình rối loạn vì xung đột bạo động sắc tộc tại thủ phủ Urumqi Tân Cương khiến ít nhất 156 ngươi chết và hàng ngàn người bị thương tính cho đến tối hôm qua, bí thư tỉnh uỷ Tân Cương Vương Lạc Quyền quy trách nhiệm cho bà Rabyia Kadeer, một lãnh tụ của người Hồi Hột hiện đang sống tại Hoa kỳ. Vậy Bà Kadeer là ai?
Tranh đấu cho Nhân Quyền
Bà Rabyia Kadeer sinh năm 1947 trong một gia đình nghèo thuộc sắc dân Hồi Hột tại Tân Cương. Bắt đầu bước vào thương trường bằng dịch vụ giặt ủi, rồi trở thành một thương gia thành công và giàu có, được xưng tụng là nhà triệu phú, bà cũng là một người giàu lòng nhân ái và hoạt động tích cực trong cộng đồng.
Bà trở thành một nhân vật nổi tiếng khi chủ trương một dự án nhằm tạo điều kiện kinh doanh và làm chủ cho cho phụ nữ Hồi Hột. Cũng vì những hoạt động ấy mà bà Kadeer được tham dự đại hội lần thứ tư phụ nữ quốc tế do Liên Hịêp Quốc tổ chức tại Bắc Kinh năm 1995.
Những gì đang xẩy ra là hậu quả của sáu mươi năm kìm kẹp, đàn áp và kiểm soát gắt gao người dân Hồi hột bởi luật pháp của nhà nước độc tài chuyên chế Trung quốc.
Bà Rabyia Kadeer
Bà cũng đắc cử vào Hội nghị hiệp thương chính trị nhân dân Trung quốc. Tuy nhiên đến năm 1998 thì bà bị cấm ra tranh cử vì lẽ không chịu lên án những tuyên bố tại Hoa kỳ của phu quân. Lúc đó, ông là một người cổ vũ cho dân chủ và nhân quyền cho sắc dân Hồi hột và chống lại chính sách của Bắc Kinh.
Là người chứng kiến tận mắt cuộc tàn sát đẫm máu tại thành phố Gulja trong đó quân đội Trung quồc đàn áp dã man những người biểu tinh ôn hoà hôm 5 tháng 2 năm 1997, rồi mô tả lại với giới truyền thông, bà Kadeer bị cáo buộc là “tiết lộ bí mật nhà nước” và bị bắt giam năm 1999.
Qua tháng ba năm sau, bà bị toà án Urumqi kết tội “gây nguy hại cho an ninh quốc gia” và bị tống giam. Năm năm sau, bà Kadeer được trả tự do, trên danh nghĩa là đuợc khoan hồng vì lý do sức khoẻ, nhưng thực ra, là nhờ sự can thiệp của Hoa kỳ.
Để đổi lấy tự do cho bà Kadeer, Washington đã phải bỏ một nghị quyết phản đối tình hình nhân quyền tại Trung quốc dự trù trình lên Uỷ hội nhân quyền Liên Hiệp quốc. Ngày 17 tháng ba, bà đến định cư tại Hoa kỳ.
Được thế giới ngưỡng mộ
Năm 2006, bà được đề cử giải Nobel hoà bình và cũng năm ấy, bà đắc cử chủ tịch đại hội Hồi Hột toàn thế giới là chức vụ bà giữ cho đến nay.
Tháng năm năm 2007, trong bài diễn văn đọc tại hội nghị về dân chủ và an ninh tổ chức ở thủ đô Praha của Tiệp khắc, tổng thống Bush nói nguyên văn như sau:
“Một nhà bất đồng chính kiến khác mà tôi muốn gặp ở đây là bà Rabiya Kadeer. Các con của bà hiện đang bị cầm tù, như một hành động trả đũa của nhà cầm quyền địa phương đối với những hoạt động cổ vũ cho nhân quyền của bà.
Tài năng của những người như bà Kadeer thật ra là tải sản quý báu nhất của các quốc gia, quý hơn nhiều so với vũ khí trang bị cho quân đội hay dầu hoả dưới lòng đất.
Tổng thống Bush
Tài năng của những người như bà Kadeer thật ra là tải sản quý báu nhất của các quốc gia, quý hơn nhiều so với vũ khí trang bị cho quân đội hay dầu hoả dưới lòng đất. Chính vì thế mà Hoa kỳ kêu gọi những quốc gia đang đàn áp những người bất đồng chính kiến hãy chấm dứt đàn áp, hãy tin tưởng người dân và hãy trao cho họ quyền tự do mà họ xứng đáng được hưởng.”
Lên tiếng hôm thứ hai tại Washington để đáp lại lời cáo bụôc của bí thư Tân Cương, bà Kadeer nói:
“Những khích động từ hải ngoại không thể khiến cho sự việc xẩy ra như thế, và thật ra thì chẳng ai ở hải ngoại khích động cả. Những gì đang xẩy ra là hậu quả của sáu mươi năm kìm kẹp, đàn áp và kiểm soát gắt gao người dân Hồi hột bởi luật pháp của nhà nước độc tài chuyên chế Trung quốc.”
Bà nói thêm rằng, bằng phương cách tẩy não chính trị, nhà nước Trung quốc đã cố tình để người Hán thù ghét người Hồi, mô tả người Hồi như kẻ thù của người Hán. Và đã đến lúc người Hồi không còn chịu đựng nổi tình hình ấy nữa.
No comments:
Post a Comment